Sức bật Phú ThiệnSau hơn 2 năm thành lập, huyện Phú Thiện- trung tâm của vựa lúa Ayun Hạ đang có những bước chuyển biến đầy hứa hẹn với bộ mặt đô thị mới và một cuộc sống ấm no từ những mùa vàng bội thu.
Huyện Phú Thiện- trung tâm của vựa lúa Ayun Hạ chiếm hơn một nửa diện tích lúa nước của cả vùng (gần 6.000 ha trong tổng số hơn 10.000 ha lúa cả vùng). Đời sống kinh tế- xã hội ở đây được khởi nguồn và cất cánh nhờ cây lúa. Ngoài ra, với thế mạnh về diện tích cây công nghiệp ngắn ngày như: Mía (2.000 ha), thuốc lá (100 ha) đang tạo sản phẩm hàng hóa giúp người dân thoát nghèo, vươn lên làm giàu.
Hoa của đất
Ksor Len- nông dân sản xuất kinh doanh giỏi cấp tỉnh năm 2009 ở Plei Knông A, thị trấn Phú Thiện- cho biết: Anh vừa xây dựng ngôi nhà trị giá 200 triệu đồng sau khi đã dành phần lớn vốn cho sản xuất. Năm 2005, anh sang tận xã Chư A Thai mua 7 ha đất đồi để trồng mì, bắp, lập trại nuôi trâu bò thả núi. “Nhà mình hiện có 6 khẩu, ruộng nước hơn 2,5 ha, khoản thu nhập mỗi năm gần 100 triệu đồng của nhà mình không phải chỉ từ tiền bán lúa. Mình biết cách làm ăn, biết tính toán cũng là từ khi có được nước thủy lợi Ayun Hạ. Từ chỗ lên rừng đào củ mài ăn đỡ đói đến giờ ai cũng có hàng tấn lúa bán mỗi năm, bà con mình biết phải làm thế nào để thoát nghèo, để làm giàu...”.
Được mùa. Ảnh: Đức Phương Khi dòng nước công trình đại thủy nông Ayun Hạ chảy về đồng, chính quyền đã tổ chức san ủi cánh đồng và vận động người dân tăng diện tích trồng lúa nước, trồng mía, bắp lai. Vùng đồng Cát ở Plei Knông A có nhiều khu quá cao, năm 2002, Ksor Len cùng Rmah Plik và Rmah Et vận động bà con làm kênh mương, trạm bơm để tự đưa nước Ayun Hạ về. Cây lúa nước không phụ công người. Anh Len, ông Et, ông Plik giờ là “người giàu” trong mắt dân làng. Cả ba người đều nhường bớt ruộng cho những hộ khó khăn trong làng.
Dòng nước Ayun Hạ khiến thung lũng Ayun Pa và đặc biệt là huyện Phú Thiện nhanh chóng thoát giấc ngủ ngàn đời trong cảnh hoang vu của đất đai và sự khó nghèo của cư dân. Chính quyền và các ban ngành, đoàn thể tích cực vận động nhân dân đổi mới cách thức làm ăn, sử dụng các loại giống mới, các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào trồng trọt, chăn nuôi cho năng suất, hiệu quả cao hơn. Thấy rõ hiệu quả của cây lúa nước, mía, bắp lai... bà con luôn tìm cách khai vỡ, san lấp để biến thành ruộng bất kỳ rẻo đất nào có thể. Vì thế, diện tích cây trồng toàn huyện, nhất là lúa nước hai vụ cứ thế mở rộng ra hàng năm. Vụ Đông Xuân 2008-2009, tổng diện tích gieo trồng toàn huyện 7.570 ha, đạt 102,4% kế hoạch, tổng sản lượng lương thực quy thóc 40.574 tấn, đạt 99,3% kế hoạch.
Ruộng lúa nước Phú Thiện đã tạo ra những kỳ tích trong cuộc sống của người trồng lúa. Nhưng tự thân hạt lúa Phú Thiện cũng là một kỳ tích về năng suất. “Năng suất trung bình ở đây thường đạt 7-8 tạ/sào/vụ. Còn mức 10-11 tạ/sào/vụ thỉnh thoảng vẫn có. Nhiều hộ đạt 12 tạ/sào/vụ. Toàn xã Ia Sol có 1.200 ha lúa nước hai vụ, 750 ha mía đang là thế mạnh giúp địa phương thoát nghèo. Nhìn khắp xã, số hộ có thu nhập trên 100 triệu đồng/năm có đến vài trăm hộ...”. Con số mà Chủ tịch UBND xã Ia Sol Mã Mạnh Khái đưa ra thật ấn tượng và cũng trùng khớp với con số của nhiều xã khác ở Phú Thiện.
“Có thể nói vựa lúa Ayun Hạ mà Phú Thiện là trung tâm đang là vùng đất trồng lúa cho năng suất cao của cả nước, có hộ đạt năng suất đến 11 tấn/ha/vụ. Nhờ đất đai, nguồn nước, thời tiết và khí hậu ở đây hợp với cây lúa, bà con lại biết áp dụng những quy trình kỹ thuật phù hợp để tăng năng suất nên hạt lúa Phú Thiện đã đi đến nhiều nơi trong cả nước. Ngoài ra, với hơn 2.000 ha cây mía cho năng suất, sản lượng ổn định cũng là thế mạnh đổi đời của người dân. Lúa và mía đang là cây trồng thế mạnh hàng đầu làm đòn bẩy cho nền kinh tế của huyện”- Kỹ sư nông nghiệp Thái Doãn Cần- Trạm trưởng Trạm Thực nghiệm Giống cây trồng Ayun Hạ, nhìn nhận.
Và bộ mặt đô thị mới
Về Phú Thiện bây giờ không chỉ có lúa và mía. Thị trấn Phú Thiện như một đại công trường, định hình cho một đô thị mới trong tương lai. Những con đường dọc, ngang chia ô bàn cờ đã được quy hoạch, định hình các khu dân cư; hàng chục công trình xây dựng cơ bản đang gấp rút hoàn tất các thủ tục đầu tư để khởi công.
Nông thôn Phú Thiện hôm nay. Ảnh: Đức Thanh Ông Võ Quốc Trung- Trưởng ban Quản lý dự án Đầu tư và Xây dựng cơ bản huyện, cho biết: “Với tinh thần chủ động, đến nay, công trình trọng điểm đang gấp rút hoàn thành như: Nhà làm việc của Ủy ban MTTQ huyện đã đưa vào sử dụng, trụ sở Huyện ủy, UBND huyện đang trong quá trình hoàn thiện và sẽ sớm đưa vào sử dụng trong nay mai”.
Cùng với đẩy nhanh tiến độ đền bù giải phóng mặt bằng xây dựng cơ bản, quy hoạch chi tiết xây dựng cụm công nghiệp-tiểu thủ công nghiệp xã Ayun Hạ quy mô hàng chục ha đang được gấp rút triển khai tạo cơ sở thuận lợi cho việc kêu gọi thu hút đầu tư vào địa phương. Ông Nguyễn Thế Vỹ-Trưởng phòng Công thương huyện cho biết: “Huyện đang kêu gọi các thành phần kinh tế đầu tư xây dựng cơ sở sản xuất vào cụm công nghiệp Ayun Hạ, trong đó ưu tiên các nhà máy xay xát lúa gạo, chế biến nông sản để tận dụng thế mạnh về nguồn nguyên liệu sẵn có ở địa phương góp phần giải quyết đầu ra cho nông sản và tạo việc làm cho người dân địa phương”.